Wat is datasoevereiniteit precies?

Datasoevereiniteit betekent dat een organisatie of land volledige controle heeft over zijn data - waar deze wordt opgeslagen, wie er toegang toe heeft, en onder welke juridische voorwaarden. Het is een onderdeel van digitale soevereiniteit, maar richt zich specifiek op databeheer en dataopslag.

Nederlandse context: Voor Nederlandse bedrijven gaat het vooral om het vermijden van afhankelijkheid van buitenlandse datacenters en cloudproviders, waarbij gevoelige bedrijfsdata binnen Nederlandse of Europese juridische kaders blijft.

Belangrijke kenmerken van Nederlandse datasoevereiniteit:

  • Data opslag in Nederlandse datacenters onder Nederlandse wetgeving
  • Volledige controle over wie toegang heeft tot bedrijfsgegevens
  • Transparantie over dataverwerking en -locaties
  • Bescherming tegen toegang door buitenlandse overheden via wetten zoals de Cloud Act

Waarom staat datasoevereiniteit ineens zo in de schijnwerpers?

De belangstelling voor datasoevereiniteit is niet uit het niets ontstaan. Experts stellen dat de huidige situatie onhoudbaar is, waarbij Nederland en Europa te afhankelijk zijn geworden van Amerikaanse technologie voor hun dataverwerkingsdiensten.

Volgens de Tweede Kamer commissie Digitale Zaken (februari 2025) zijn er drie hoofdredenen voor de groeiende aandacht:

Drie kritieke factoren die de trend versterken

  • 1 Geopolitieke verschuivingen - Spanningen VS-China en Brexit tonen aan dat technologische afhankelijkheid politieke kwetsbaarheid betekent. Recent werd dit pijnlijk duidelijk toen Microsoft een account van het Internationaal Strafhof afsloot na Amerikaanse druk.
  • 2 Afhankelijkheid van techgiganten - TNO onderzoek toont aan dat 92% van Westerse data in de VS wordt gehost, slechts 4% in Europa. Deze concentratie brengt aanzienlijke risico's met zich mee.
  • 3 Cyberdreigingen en veiligheid - Toenemende cyberaanvallen maken bedrijven en overheden bewuster van waar gevoelige Nederlandse data wordt opgeslagen en wie er toegang toe heeft.
EasyData RPA en AI integratie schema toont geautomatiseerde workflows

Nederlandse initiatieven die de trend versterken

De gemeente Amsterdam heeft al concrete stappen gezet met haar 'Verkenning Amsterdam Digitaal Onafhankelijk'. Ook in Noord-Nederland ontstaan initiatieven zoals 'Cloud of the North', waarbij regionale IT-specialisten samenwerken aan lokale cloudoplossingen.

Het Nederlandse kabinet werkt aan een Agenda Digitale Open Strategische Autonomie (DOSA), die uitgaat van het principe "open waar kan, beschermen waar moet".

Waarom bedrijven lokale datapartners kiezen

  • 100% Nederlandse datacenters - Alle bedrijfsdata blijft binnen Nederlandse grenzen
  • 25+ jaar Nederlandse dataexpertise - Kennis van lokale wetgeving en compliance
  • Lokale datasupport in Nederlandse tijd - Geen tijdzone issues of taalbarrières
  • Open datastandaarden - Geen afhankelijkheid van Amerikaanse cloud giants
EasyData platform interface toont geautomatiseerde Excel-integratie

Wat betekent dit praktisch voor jouw bedrijf?

📊 Strategisch perspectief

"Nederland kan haar digitale autonomie alleen vergroten als zij structureel zou samenwerken met Europese overheden, inclusief de Europese Unie. Daar zou Nederland veel doortastender bij kunnen aansluiten en aan kunnen bijdragen."

- Reijer Passchier, hoogleraar digitalisering en democratische rechtsstaat (Open Universiteit)

🔒 Internationaal perspectief

"In Denemarken zijn er al in een vroeg stadium strakke keuzes over soevereiniteit gemaakt. Alle belangrijke digitale infrastructuren moeten bijvoorbeeld worden gehost in eigen land en overheden moeten toegang hebben tot die datacenters. Het is zaak dat bij het bouwen van digitale oplossingen, de organisatie eigenaar blijft van de belangrijkste data, niet een marktpartij."

- Thomas Rysgaard Christiansen, partner internationale marktontwikkeling Netcompany

Concrete acties die je nu kunt overwegen

Voor Nederlandse bedrijven betekent digitale soevereiniteit niet dat je alle technologie zelf moet ontwikkelen. Het gaat om bewuste keuzes maken:

  • Evalueer je huidige cloudstrategie: Waar staan je data opgeslagen en wie heeft er toegang toe?
  • Onderzoek Nederlandse alternatieven: Voor veel Amerikaanse diensten bestaan ondertussen Europese of Nederlandse alternatieven
  • Plan een hybride aanpak: Kritieke data lokaal, minder gevoelige processen kunnen internationaal
  • Investeer in kennis: Zorg dat je team begrijpt wat digitale soevereiniteit betekent voor jullie sector

Hoe EasyData bijdraagt aan Nederlandse datasoevereiniteit

Als Nederlandse organisatie met 25+ jaar ervaring in documentautomatisering begrijpen wij de waarde van datasoevereiniteit.
Onze aanpak sluit aan bij de groeiende behoefte aan lokale controle over bedrijfsdata:

Nederlandse datacenters

Alle data wordt verwerkt in ons Nederlandse datacenter, conform lokale wet- en regelgeving. Dit geeft je volledige controle over waar je gevoelige bedrijfsinformatie wordt opgeslagen.

Open standaarden

Onze documentautomatisering oplossingen gebruiken open standaarden, zodat je niet afhankelijk wordt van één leverancier of technologie.

Transparante processen

Volledige inzichtelijkheid in hoe je documenten worden verwerkt, zonder black-box algoritmes waar je geen controle over hebt.

Lokale expertise

Nederlandse specialisten die begrijpen hoe Nederlandse bedrijven werken en welke compliance-eisen er gelden - dit kan je linken naar onze contactpagina voor meer informatie.